75 jaar
in beweging

Een
bijzondere plek

31 mei 2013. Pendelbusjes rijden af en aan op het parkeerterrein van het Korps Mariniers in Doorn. Zij brengen de gasten, die het 75-jarig bestaan van de K.F. Hein Stichting komen vieren, naar een tot dan toe geheim gehouden lokatie. Van het parkeerterrein is het vijf minuten rijden naar... Manege Den Toom. Compleet verrast lopen de gasten het terrein op. Later valt bij de meesten het kwartje als ze de grote foto zien van Karl Friedrich Hein op zijn paard: de feestlokatie is een hommage aan de sportieve Hein.

Het 70-jarig bestaan van de K.F. Hein Stichting, in 2008, vierden wij met 'De Grote K.F. Hein Show', in de Stadsschouwburg van Utrecht. Een groot spektakel, waarbij onze aanvragers hun kunsten vertoonden op het podium en wij in een aantal korte films onze andere activiteiten lieten zien. Ook ter gelegenheid van het 75-jarig bestaan wilden wij de aanvragers weer een podium bieden, maar verder moest alles anders zijn dan de vorige keer. Niet in de stad, maar ergens in de provincie. Niet binnen, maar buiten. Niet formeel, maar informeel. Niet op een avond, maar aan het eind van de middag. Wij gingen op zoek naar een lokatie die paste bij Karl Friedrich Hein. Het had een tennisbaan kunnen zijn, of een ski-helling, maar het werd een manege.

Voor sommige gasten bleek de manege bekend terrein: zij hadden er vroeger paardgereden. Voor de meeste gasten was het allemaal nieuw. Zelfs gasten die in de buurt wonen wisten niet dat op deze plek zo'n grote manege staat. Toch staat de manege er al een tijdje, in 2011 is het 50-jarig bestaan groots gevierd. Theo den Toom weet nog goed hoe het allemaal begonnen is.

"Sinds 1961 run ik de manege op deze plek, nadat we twee jaar op een andere plek in Doorn hadden gezeten. Mijn vader was melkboer en zo is het allemaal begonnen. Mijn broer en ik waren gek van paarden en reden op het paard dat voor de melkwagen stond, ook bij wedstrijden. Maar mijn vader vond dit niets. Als het paard iets zou overkomen zou hij een probleem hebben. Dus toen heb ik er zelf een aangeschaft. Het voer en de hoefsmit moest ik allemaal zelf betalen. Om uit de kosten te komen ging ik het paard verhuren, maar al gauw vroegen mensen ook of ik ze les kon geven en zo is van het een is het ander gekomen. Een uit de hand gelopen hobby noemen ze dat."

En in alle andere boxen stonden de grote paarden rustig een beetje te kijken naar wat er allemaal gebeurde

Zijn zoon Frederik is ook al vroeg met paardrijden begonnen. "Ik ben hier geboren en getogen. Mijn eerste pony kreeg ik voor mijn verjaardag. Ik kwam de trap af op weg naar de keuken en toen stond er ineens een pony in de haardkamer, Tobias. De stagiaires hadden hem helemaal versierd en 's ochtends vroeg in huis neergezet. Geweldig! De droom van elk kind natuurlijk. Ik was denk ik 7, of misschien nog wel kleiner. Een fantastische pony, echt zo'n shetlander, een soort koe, zwart met witte vlekken, prachtig! En zo heb ik het geleerd. Meerijden met de lessen. Harder worden van de oudere jongens die mij te grazen namen: sproeiers aanzetten als ik aan het rijden was, Tobias verstoppen, zulk soort dingen. Ik heb wel periodes gehad dat ik er helemaal niets mee had, dan was ik het echt zat. Maar ik heb altijd hele leuke paarden gehad, ook wedstrijden gereden, ik had er veel lol in. En goed les gehad ook. Dat is nu eigenlijk ook wel weer mijn passie, ik vind het leuk om mensen het plezier van paardrijden bij te brengen. Niet zozeer de wedstrijdmentaliteit, wel de lol en de gezelligheid. En het respect voor de paarden, dat is bij ons belangrijk."

Manege Den Toom is een grote manege. Rondom de binnenbak zijn zo'n veertig paardenboxen. Het is een komen en gaan van mensen die komen rijden of die hun paard komen verzorgen. Ook tijdens het feest liep er af en toe gewoon iemand met een paard door de gangen en moesten de gasten even opzij.

De gasten kwamen binnen aan de achterkant van de manege, waar zij eerst langs drie grote paarden moesten om vervolgens bij de eerste van de tien geprogrammeerde paardenboxen te komen: de huiskamer van Hein, met op de televisie korte films over zijn leven. In vier andere geprogrammeerde boxen lieten we zien wat we doen op het gebied van studie, individuele noden en erfgoed/monumenten en stelde de eerste winnaar van het K.F. Hein Kunststipendium, Hans Laban, zich aan de gasten voor. Ateliers De Wijde Doelen presenteerden hun werk in de gang. Een aantal studenten die door ons zijn gesteund hadden foto's ingestuurd van zichzelf op de stageplek in het buitenland. Ook deze hingen in de gangen.

In vijf andere paardenboxen vonden kleine optredens plaats. Theo: "Het waren eigenlijk allemaal kleine studiootjes waar iedereen langs kon en z'n verhaal kon doen. Al die facetten kwamen mooi solo naar voren." En in alle andere boxen stonden de grote paarden rustig een beetje te kijken naar wat er allemaal gebeurde.

Die vrijwilligers waren echt kanjers. Superleuk, leuk om mee om te gaan, je kon zien dat zij een verbintenis hebben met de manege

Toen iedereen aan het eten was
daarbuiten en een drankje had
en die optredens kwamen leek het wel
of je in Petit Paris zat

Het bureau van de K.F. Hein Stichting is in de loop der jaren steeds meer gaan organiseren, ook bij dit feest hebben we veel zelf gedaan. De productie van de show hebben we echter uitbesteed, dat is toch een vak apart. Maureen Alvares, één van de producenten: "Toen wij daar de eerste keer gingen kijken sprongen de ideeën alle kanten op. Je ziet gewoon een hele mooie lokatie, met heel veel mogelijkheden, en toen had je de buitenbak nog, je ziet een groot terrein er omheen, de binnenbak, je ziet al die stallen."

Naast Maureen en de andere professionals, hebben circa twintig vrijwilligers van de manege aan het feest meegewerkt. Het was bijna ondenkbaar dat dit niet zo zou zijn. De manege is een soort dorp in het dorp, een tweede thuis voor heel veel mensen, erg leuk om te zien. Maureen: "Die vrijwilligers waren echt kanjers. Superleuk, leuk om mee om te gaan, je kon zien dat zij een verbintenis hebben met de manege. Ze zorgden gewoon goed voor hun lokatie, ik vond dat indrukwekkend."

Het weer was ons die 31ste mei goed gezind. Na een lang koud voorjaar was 31 mei zo'n beetje de eerste mooie dag. Wat een geluk! Het feest had grotendeels binnen kunnen plaatsvinden, maar dat was toch minder leuk geweest. Theo: "Toen iedereen aan het eten was daarbuiten en een drankje had en die optredens kwamen leek het wel of je in Petit Paris zat, of op een soort Ramblas waar altijd wat aan de gang is."En Frederik: "Het werd inderdaad een soort terras, met dat koor dat daar aan het zingen was, die er allemaal netjes uitzagen, met al die lekkere nummers....."

Uit het feest is in elk geval één hele bijzondere samenwerking voortgevloeid. Toen Marieke van Schijndel, directeur van het Catharijneconvent, toneelgroep Aluin zag optreden met hun bijbelverhalen wist ze meteen: "Dit is zo mooi dat kunnen we niet laten lopen, wij moeten gewoon gaan samenwerken. We hebben dus heel snel contact met ze opgenomen en daar zijn twee dingen uit voortgekomen: Aluin treedt op tijdens de grote tentoonstelling Thuis in de Bijbel én zij hebben in december het Kerstverhaal in het museum gespeeld. Dat laatste was een pilot, wij wilden eerst weten hoe voelt dat nou, klopt dat, wat vindt ons publiek daarvan? Het is natuurlijk toch echt iets anders dan wij normaal doen. Maar het is zo goed bevallen! Aluin weet op een fantastische manier de juiste snaar te raken bij ons publiek en wij zijn in staat meer families naar het museum te trekken. Voor hen is het interessant omdat ze een heel ander publiek krijgen dan in het theater. Een fantastische win-win-situatie! Zonder jullie feest was dit niet gebeurd."

Dit is wat wij hoopten toen wij dit feest met deze formule organiseerden. Je hoopt dat er onverwachte en bijzondere contacten tot stand komen en dat er mooie nieuwe dingen ontstaan.